Πέμπτη 29 Σεπτεμβρίου 2022

Οι συμμορίες της άγριας Ισπανίας (El Continental, 2018)

Η σειρά "El Continental" είναι ένα τρανταχτό παράδειγμα του γιατί δεν πρέπει κανείς να εμπιστεύεται τυφλά τις κριτικές - και εν προκειμένω τις θαφτικές κριτικές - όχι γιατί δεν έχουν δίκιο, αλλά γιατί κάποιες φορές τα όσα επισημαίνουν ως αρνητικά είναι από ασήμαντα έως οριακά ανύπαρκτα σε σχέση με αυτό που πραγματικά συμβαίνει. Το πιο συνηθισμένο σχόλιο που θα διαβάσει κανείς για τη συγκεκριμένη σειρά, είτε μέσα σε κριτικές είτε σε διάσπαρτες γνώμες θεατών, είναι ότι πρόκειται για μία κόπια του "Peaky Blinders", αλλά είναι τόσα πολλά τα γενικότερα προβλήματα της σειράς ώστε ακόμα κι αν αυτό ίσχυε (που δεν ισχύει, όπως θα δούμε παρακάτω), θα ήταν πραγματικά το λιγότερο που θα μπορούσε κανείς να της προσάψει. Επισημαίνουν επίσης συχνά ότι η σειρά είναι ιστορικά ανακριβής και περιέχει αναχρονισμούς, κάτι που όντως είναι σοβαρό και θα ήταν αξιολογήσιμο υπό άλλες συνθήκες, αλλά στη σημερινή εποχή που πολυδιαφημισμένες αμερικανικές παραγωγές γυρίζονται με κυρίαρχο γνώμονα τον αναθεωρητισμό κι έχουν κάνει κυριολετικά μπάχαλο την ιστορία της ανθρωπότητας, είναι τουλάχιστον υποκριτικό να ισχυριστεί κανείς ότι οι - πραγματικά αμελητέοι - αναχρονισμοί και οι ανακρίβειες του "El Continental" είναι που συνετέλεσαν στην αποτυχία του.

Το "El Continental" ήταν μια ισπανική παραγωγή 10 επεισοδίων που προβλήθηκε το 2018 από το τηλεοπτικό κανάλι La 1. Προορισμένο αρχικά να συνεχιστεί για τουλάχιστον μία ακόμα σεζόν, διακόπηκε τελικά άδοξα και οριστικά με το τέλος της πρώτης λόγω των θλιβερά χαμηλών τηλεθεάσεων που συγκέντρωσαν, κυρίως, τα τελευταία επεισόδια, σε αντίθεση με τα πρώτα που είχαν πάει αρκετά καλά, τηρουμένων των αναλογιών. Η ιστορία της σειράς εκτυλίσσεται στην Μαδρίτη του 1920, ενώ σε κάθε επεισόδιο εντάσσονται και flashbacks που ρίχνουν περισσότερο φως στους χαρακτήρες. Κεντρικοί ήρωες είναι ο Ricardo León (Álex García), ένας νεαρός μαφιόζος που ασχολείται με την παράνομη διακίνηση αλκοόλ και ναρκωτικών, ο Baena (Roberto Álamo), θείος του και επίσης μαφιόζος, και η Andrea Abascal (Michelle Jenner), ιδιοκτήτρια ενός μπαρ το οποίο έχει χαρίσει και το όνομά του στον τίτλο της σειράς. Η σειρά ξεκινάει με ένα flashback στο οποίο βλέπουμε ότι ο μικρός Ricardo γίνεται άθελά του η αιτία να δολοφονηθούν οι γονείς του όταν επεμβαίνει παρορμητικά σε έναν διαπληκτισμό ανάμεσα στον - προφανώς τίμιο και φτωχό - πατέρα του και τον μαφιόζο θείο του. Αν και αυτό το γεγονός πρόκειται να στοιχειώσει για πάντα θείο και ανιψιό, ο Baena, όντας ο μοναδικός συγγενής του Ricardo, τον παίρνει υπό την προστασία του και ξεκινάει άτυπα την εκπαίδευσή του για να τον κάνει, υποθέτουμε, κάποια στιγμή πρωτοπαλίκαρό του. Ο μικρός Ricardo ωστόσο δείχνει να σιχαίνεται τον θείο του - κάτι που μυστηριωδώς μετριάζεται καθώς μεγαλώνει - παρ' όλα αυτά ακούει προσεκτικά τις συμβουλές του Baena και παραμένει υπομονετικά στο κτήμα του θείου, με συντροφιά του τη "Mami" (María Alfonsa Rosso), μια ηλικιωμένη γυναίκα που ο θείος του προσέλαβε για να τον φροντίζει, και τον Andrés (Raúl Arévalo), ένα παιδί που προφανώς είχε επίσης υπό την προστασία του ο Baena. Από τις αναδρομές στο παρελθόν, που είναι διάσπαρτες μέσα στα επεισόδια, βλέπουμε πώς σιγά σιγά ο Ricardo απομακρύνθηκε από τον θείο του, στρατολογώντας διάφορα παιδιά για να συγκροτήσει τη δική του συμμορία, με τον Andrés πάντα στο πλευρό του, για να φτάσει τελικά να γίνει ένας διαβόητος μαφιόζος που είχε υπό τον έλεγχό του ένα μεγάλο κομμάτι της πόλης.

Παράλληλα παρακολουθούμε την Andrea, μια κοπέλα που έχει, μαζί με τον πατέρα της Alfonso (Manolo Solo), το μπαρ "El Continental", και που στην ζωή της υπάρχουν επίσης ο μικρότερος αδελφός της, η Gloria (Estefanía de los Santos), φιλενάδα του πατέρα της και πρώην πόρνη, ο Perico (Christian Sánchez), ένας τραυλός νεαρός, συνεργάτης του πατέρα της και γενικών καθηκόντων στο μπαρ, ενώ τον μικρόκοσμό της συμπληρώνουν η Lisette (María Isabel Díaz Lago) και η Clara (Mariola Fuentes), οι δύο μεσόκοπες μαγείρισσες του μπαρ. Όταν οι δρόμοι της Andrea και του Ricardo διασταυρώνονται, γεννιέται ανάμεσά τους μια δυνατή έλξη, αλλά λόγω του ότι ο Ricardo, ως μαφιόζος, έχει όχι και τόσο ευχάριστες συναλλαγές με τον πατέρα της Andrea, οι σχέσεις τους είναι από την αρχή τεταμένες και προβληματικές. Σε μια κρίσιμη καμπή της ιστορίας, ο Baena στέλνει στη φυλακή τον Andrés και τον Alfonso, και στη συνέχεια φροντίζει για την άμεση εκτέλεσή τους. Αναπόφευκτα ο χαμός των δύο πιο αγαπημένων τους προσώπων φέρνει την Andrea και τον Ricardo πιο κοντά, και αποφασίζουν να ενώσουν τις δυνάμεις τους για να εξουδετερώσουν τον άνθρωπο που έγινε αιτία για τη δυστυχία τους και ουσιαστικά στέκει σαν βραχνάς ανάμεσά τους.

Από εκεί και πέρα, ξεκινάει μια σειρά από γεγονότα που, για να λέμε την αλήθεια, έχουν αρκετό έως πολύ ενδιαφέρον, ενώ κάποιοι δευτερεύοντες χαρακτήρες, όπως η υπερφιλόδοξη τραγουδίστρια Julieta (Chanel Terrero) και ο διεφθαρμένος αστυνομικός Antonio "El Rubio" Montesinos (Eloy Azorín), δίνουν αυτό το κάτι παραπάνω στην πλοκή τόσο με την παρουσία τους όσο και με τις επιμέρους ιστορίες που τους αφορούν. Όλα πηγαίνουν καλά μέχρι ένα σημείο, επιπροσθέτως επειδή και οι ηθοποιοί είναι εξαιρετικοί, αλλά και η σειρά καλοστημένη γενικά ώσπου, δυστυχώς, έρχεται η αναπόφευκτη κατρακύλα - η οποία στη συγκεκριμένη περίπτωση είναι ύπουλη και δεν την αντιλαμβάνεσαι αμέσως σε όλη της την ένταση.


Για να ξαναγυρίσω σ' αυτό που είχα αναφέρει στην αρχή, ότι πολλοί χτυπάνε τη σειρά επειδή και καλά είναι κόπια του "Peaky Blinders", κάτι τέτοιο δεν ισχύει. Όσοι το λένε αυτό, προφανώς έχουν δει μόνο trailers ή φωτογραφίες κι έχουν απλά υπ' όψιν τους ότι η σειρά έχει να κάνει με συμμορίες. Αλλά στην πραγματικότητα δεν έχουν καμία σχέση οι δύο σειρές μεταξύ τους. Σίγουρα υπάρχουν κοινά αισθητικά στοιχεία, ξεκάθαρα ο Frank Ariza, δημιουργός του "El Continental" είχε σαν πηγή έμπνευσης το "Peaky Blinders" και θέλησε να κάνει κάτι σχετικό, αλλά από κει και πέρα δεν υπάρχει τίποτα κοινό επί της ουσίας. Επειδή έχει μέσα συμμορίες, δε σημαίνει ότι κοπιάρει το "Peaky Blinders". Μ' αυτή την έννοια, όποια ταινία έχει μέσα ναυάγιο κοπιάρει τον "Τιτανικό". Αλλά ακόμα κι αν ίσχυε αυτό, όπως είπα και πιο πάνω, θα ήταν πραγματικά το λιγότερο σε σχέση με τα ουσιαστικά προβλήματα της σειράς που έχουν να κάνουν αποκλειστικά με το δραματουργικό / μυθοπλαστικό κομμάτι από ένα σημείο και πέρα, και κάνουν όλα τα άλλα τυχόν αρνητικά της όχι απλά να περάσουν σε δεύτερη μοίρα αλλά ακόμα και να εξαφανιστούν.

Το κακό ξεκινάει στο πέμπτο επεισόδιο το οποίο, παρά τον πάρα πολύ ατμοσφαιρικό και πολλά υποσχόμενο τίτλο του ("Μαγεία"), ανάβει τις πρώτες σπίθες της καταστροφής. Έχει προηγηθεί ένας πολύ σοβαρός τραυματισμός του Ricardo μέσα στο μπαρ, τον έχουν μεταφέρει σε μια κρεβατοκάμαρα στον πάνω όροφο, η Andrea και οι φίλοι του είναι συντετριμμένοι καθώς ο γιατρός έχει ήδη αποφανθεί ότι το τραύμα του Ricardo ήταν μοιραίο και θα του στοιχίσει τη ζωή, και τότε η Gloria έχει τη φαεινή ιδέα να καταφύγει στα μεγάλα μέσα προκειμένου να τον σώσει και απευθύνεται σε έναν καταυλισμό τσιγγάνων με τους οποίους, προφανώς, είχε διασυνδέσεις από παλιά. Αυτό τώρα θα είχε ενδιαφέρον, γιατί αφ'ενός η τσιγγάνικη κουλτούρα είναι πολύ σημαντική στην Ισπανία, και αφ' ετέρου είναι γνωστό ότι στις χώρες της Μεσογείου, και πόσο μάλλον τόσα χρόνια πριν, οι άνθρωποι πίστευαν στην δύναμη της μαγείας και τις υπερφυσικές δυνάμεις γενικότερα. Θεωρητικά δηλαδή, θα ήταν ωραίο να ενταχθεί και το φολκλόρ μ' αυτόν τον τρόπο στην πλοκή. Στην πράξη, ωστόσο, τα πράγματα δεν εξελίσσονται και τόσο ιδανικά.

Για κάποιον ανεξήγητο λόγο, ενώ στον καταυλισμό υπάρχει η Celeste (Carmina Barrios), η μεγάλη τσιγγάνα, λογικά η πιο δυνατή και έμπειρη απ' όλους στο θέμα της μαγείας, η Gloria ζητάει τη βοήθεια της νέας και όμορφης αλλά ιδιαίτερα σκιαχτερής Belice (Paz Vega), η οποία κατσικώνεται στην ιστορία από το πουθενά και αρχίζει να μας απασχολεί με τα δικά της προβλήματα: είναι ταμένη από μικρή να είναι σύντροφος του Solomon, γιου της Celeste, τον οποίο δεν αγαπάει και από τον οποίο θέλει να ελευθερωθεί. Δέχεται λοιπόν να σώσει τη ζωή του Ricardo με τα μαγικά της, με αντάλλαγμα να την βοηθήσει η Gloria να το σκάσει μια και καλή από τον άντρα της και, κατ' επέκταση, τον καταυλισμό της Celeste. Είμαστε στο παρά ένα να πηδήξει η σειρά τον καρχαρία, αλλά εν πάσει περιπτώσει, επειδή οι υπόλοιπες ιστορίες στο επεισόδιο είναι σε καλό σημείο, είχα την ελπίδα ότι τελικά θα το γλιτώναμε. Φρούδες ελπίδες. Κλείνεται λοιπόν η Belice στο δωμάτιο με τον μισοπεθαμένο Ricardo (παίζει να είχε ήδη πεθάνει ο δόλιος και να ήταν στη διαδικασία της μετάστασης), ανάβει τα κεριά της, λέει τα ξόρκια της, κάνει τις γύρες της, όλα ωραία και καλά. Και ξαφνικά, χωρίς λόγο και αιτία, μισοτσιτσιδώνεται και μένει με το κομπινεζόν, καβαλάει τον έρμο τον Ricardo και του αλλάζει τον αδόξαστο, γιατί υποτίθεται ότι ήταν ο μόνος τρόπος για να τον επαναφέρει στη ζωή, ενώ η καημένη η Andrea ξεροσταλιάζει έξω από την πόρτα. Ήταν η στιγμή που η σειρά πήδηξε οριστικά και αμετάκλητα τον καρχαρία, η Belice τον Ricardo και αυτόματα άρχισε η κατρακύλα, μόνο που τότε ακόμα δεν είχαν φανεί οι διαστάσεις της.

Κι αυτό γιατί ήταν οι δευτερεύοντες χαρακτήρες, στους οποίους αναφέρθηκα νωρίτερα, που κρατούσαν τις ισορροπίες - η Julieta, που ήταν ικανή να πατήσει επί πτωμάτων για να κερδίσει φήμη και χρήμα, ο Perico, ο αξιολάτρευτος φίλος της Andrea που κρατούσε κρυφό από όλους το ότι ήταν γιος ενός μαρκήσιου που τον είχε αποκυρήξει, η Rosa (María Hinojosa), η πόρνη που πρόδωσε πολλές φορές την Andrea δίνοντας ζωτικές πληροφορίες στον Baena και πάντα την έβγαζε καθαρή παρ' όλο που ήταν συνεχώς μπλεγμένη, ο Antonio "El Rubio" (ο "Ξανθός") του οποίου η ιστορία άξιζε να αναπτυχθεί περισσότερο και να έχει καλύτερο τέλος. Όλες αυτές οι ιστορίες συνέχισαν να κρατάνε τις ισορροπίες ηρωικά ακόμα κι αφού η σειρά πήδηξε τον καρχαρία χωρίς επιστροφή, αλλά από ένα σημείο και πέρα οι δυναμικές άλλαξαν. Έκλεισε τραγικά και η ιστορία του "Ξανθού" στο όγδοο επεισόδιο, και κάπως έπρεπε να γεμίσει το κενό. Αντιλαμβάνομαι ότι υπήρχε πρόθεση να συνεχιστεί η σειρά και σε δεύτερη σεζόν, γι' αυτό και αφ' ενός κάποια ερωτήματα έμειναν αναπάντητα, αφ' ετέρου άρχισαν να εντάσσονται και νέοι χαρτακτήρες στην ιστορία, ωστόσο αυτό δεν δικαιολογεί την εξωφρενική εξέλιξη των γεγονότων στα δύο τελευταία επεισόδια, και ιδίως στο δέκατο και φαρμακερό, όπου δεν έμεινε απήδηχτος καρχαρίας για καρχαρίας. 

Εκεί που είχαμε ξεχάσει για λίγο την Belice, ή τουλάχιστον ενώ νομίζαμε αφελώς ότι πλέον αποτελούσε πρόβλημα αποκλειστικά της Gloria, που είχε αναλάβει να την κρύψει προφυλάσσοντάς την από την οργισμένη πεθερά της (γιατί στο μεταξύ η Belice είχε φροντίσει να δηλητηριάσει τον Solomon, προκαλώντας τον θάνατό του), προκύπτει, για άλλη μια φορά από το πουθενά, ότι κατά τη διάρκεια εκείνης της απερίγραπτης και καθόλου επιθυμητής από τον αναίσθητο Ricardo συνεύρεσης, στα πλαίσια και καλά της μαγικής τελετής για να τον επαναφέρει στη ζωή, η Belice είχε μείνει έγκυος στο παιδί του. ΠΟΥ ΠΑΣ ΡΕ ΚΑΡΑΜΗΤΡΟ; Αφού κορίτσι μου είχες σκοπό να το μαγαρίσεις το παλικάρι, δεν έπαιρνες προφυλάξεις προηγουμένως; Δεν ξέρω τι υπήρχε διαθέσιμο εκείνη την εποχή στον τομέα του οικογενειακού προγραμματισμού, πάντως κάτι θα υπήρχε, δε μπορεί. Κι αυτή κοτζάμ μάγισσα, δεν είχε καμιά εναλλακτική θεραπεία γι' αυτές τις περιπτώσεις;

Μετά απ' αυτή τη σύγχυση, και για μας αλλά και για την Andrea, έρχεται και δεύτερο χτύπημα κάτω από τη μέση. Έχοντας ζητήσει προσωπική ακρόαση από τον βασιλιά, η Andrea πέφτει στην παγίδα της ανιψιάς του Cristina (Lucía Guerrero), η οποία διατηρεί αιμομεικτική σχέση με τον αδερφό της Jorge (Manuel Vega) και είναι πεπεισμένη ότι η Andrea έχει σχέσεις μαζί του επειδή τον είδε μία φορά να ανταλλάσσει κυριολεκτικά δυο κουβέντες μαζί της στο μπαρ. Η προφανώς φευγάτη Cristina απάγει την Andrea, της κόβει τα μαλλιά και την κρατάει αιχμάλωτη σε ένα από τα δεκάδες δωμάτια του παλατιού χωρίς κανείς να μπορεί να την εντοπίσει. Στο μεταξύ ο Jorge, σε μια κρίση εντιμότητας, εκμυστηρεύεται στην οικογένεια και τους φίλους της Andrea ότι μάλλον η αδερφή του είναι υπεύθυνη για την εξαφάνισή της και αίφνις όλοι, πρώην αντεραστές, πρώην εχθροί, μαφιόζοι, μπράβοι, μαγείρισσες, πρώην πόρνες και νυν τραγουδίστριες, συμμαχούν καταστρώνοντας ένα εξωφρενικό σχέδιο που περιλαμβάνει μέχρι και μουσικοχορευτικό σόου για να μπουν στο παλάτι και να βρουν την Andrea. Αλλά το αποκορύφωμα είναι η τελευταία σκηνή, στην οποία βλέπουμε ότι η Cristina έχει φορτώσει την Andrea σ' ένα καράβι που βρίσκεται ήδη καταμεσίς του πελάγους και το οποίο μεταφέρει μαύρους σκλάβους σε άγνωστο προορισμό.

Είναι πραγματικά κρίμα που μια σειρά η οποία ξεκίνησε τόσο ωραία κατέληξε σ' αυτό το αδιανόητο αλαλούμ. Και είναι απορίας άξιο γιατί κατέφυγε σε κλισέ και τεχνάσματα φτηνής σαπουνόπερας για να προχωρήσει, ενώ είχε τόσα στοιχεία στα οποία μπορούσε να πατήσει για να βγάλει επεισόδια. Για παράδειγμα, η ύποπτη αδυναμία που είχε ο Baena στον ανιψιό του, η σχέση του με τη "Mami" που ουσιαστικά υποκαθιστούσε τη δική του μητέρα, το γεγονός ότι ο αδελφικός φίλος του Ricardo και η κοπέλα που αγαπούσε είχαν το ίδιο όνομα, σε συνδυασμό κιόλας με το ότι η Andrea μπήκε ουσιαστικά στη ζωή του Ricardo μόλις εκείνος έχασε τον Andrés, σαν να πήρε τη θέση του κατά κάποιον τρόπο, και κυρίως η ιστορία του Antonio "El Rubio", ο οποίος φερόταν σε όλους με σαδισμό και απόλυτη έλλειψη συμπόνοιας, αλλά δεν άφηνε από το χέρι του το ροζάριο που ανήκε στον μοναδικό άνθρωπο που αγαπούσε στον κόσμο και που ήταν ο μόνος στον οποίο έδειχνε τρυφερότητα. Υποτίθεται ότι έπρεπε να μισήσουμε τον "Ξανθό" επειδή ήταν ένας διεφθαρμένος, αδίστακτος και κυνικός εγκληματίας, αλλά ήταν τόσο υπέροχος ο ηθοποιός (ο Eloy Azorín, αξέχαστος ως Esteban στο "Όλα για τη μητέρα μου" του Almodóvar) και απέδιδε τόσο τέλεια τον χαρακτήρα του, που είχε το αντίθετο αποτέλεσμα και πραγματικά ό,τι μου έμεινε τελικά από όλη τη σειρά ήταν οι σκηνές όπου συμμετείχε. 


Βλέποντας το ξεκίνημα της σειράς και το τέλος της, δύσκολα θα πίστευε κανείς ότι ήταν το ίδιο έργο. Χωρίς υπερβολή, κυριολεκτικά έδωσα προσωπικό αγώνα για να αντέξω να δω το τελευταίο επεισόδιο μέχρι το τέλος. Και δεν είναι ότι βιάστηκαν να την κλείσουν όπως - όπως, γιατί προφανώς τότε, παρά τις χαμηλές τηλεθεάσεις, δεν είχε ακόμα τεθεί θέμα διακοπής της, κι επιπλέον έμειναν ανοιχτά τόσα μέτωπα, με πιο σημαντικό (και πιο εξωφρενικό) αυτό που αφορά τη δόλια την Andrea η οποία, μιας και η σειρά δεν πρόκειται να συνεχιστεί, θα μείνει για πάντα πάνω στο σαπιοκάραβο που θα την μετέφερε ένας θεός ξέρει σε ποιο σκλαβοπάζαρο της Ανατολής. 

Δευτέρα 26 Σεπτεμβρίου 2022

Με τον τρόπο του Θάνου Βελούδιου

Με τη Μάριον αυτή τη φορά αποφασίσαμε να ακολουθήσουμε την μοναδική και ευφάνταστη τεχνοτροπία του πρωτοπόρου πολυπράγμονα καλλιτέχνη Θάνου Βελούδιου. Εγώ εμπνεύστηκα από την τεχνική με την οποία ζωγράφισε τα υπέροχα καλικαντζαράκια του και ζωγράφισα τον μυθολογικό ήρωα Περσέα με αναφορές στον Ερωτόκριτο, πλαισιώνοντάς τον με σύμβολα και στοιχεία από την ελληνική μυθολογία, την αρχαιότητα, την παραδοσιακή ζωγραφική αλλά και την παράδοση γενικότερα. Για το έργο της Μάριον, δείτε εδώ.

Εμφανιζόμενη ανάρτηση

Το Ισοπεδωμένο Κοιμητήριο (Thomas Hardy)

Η παλιά εκκλησία του Σεν Πάνκρας  «Θυμάσαι τότε που βρήκαμε εκείνον τον άντρα με τα δύο κεφάλια στου Σεν Πάνκρας;» Αυτά τα λόγια ενός φίλου ...