"Αποψάρες" και "αποψούλες"

Έχω παρατηρήσει εδώ και κάποια χρόνια ότι - κυρίως αλλά όχι μόνο - στα social media είθισται να χαρακτηρίζονται "αποψάρες" ή "αποψούλες" διάφορες γνώμες, αποφθέγματα ή εξυπνάδες που πετάνε celebrities ή μη (γιατί στην εποχή μας celebrity μπορείς να θεωρηθείς ακόμα κι αν έχεις ποστάρει την κουτσουλιά του παπαγάλου σου στο TikTok) οι οποίες για κάποιον λόγο παίρνουν δημοσιότητα και με τις οποίες κατά κανόνα το γενικό consensus είναι αρνητικά διακείμενο. Στις περισσότερες περιπτώσεις οι γνώμες αυτές είναι όντως - έστω και οριακά - κατακριτέες ή εν πάσει περιπτώσει αρκετά ακραίες ώστε να προκαλέσουν όχι και τόσο θετικές αντιδράσεις (πολλές φορές αυτό γίνεται και εσκεμμένα γιατί όλοι μας δικαιούμαστε τα 15 λεπτά διασημότητας, βρε αδερφέ), ωστόσο αυτό που έχει, για μένα, περισσότερο ενδιαφέρον και είναι άξιο περαιτέρω σχολιασμού είναι ότι δύο εκ διαμέτρου αντίθετες μορφές της ίδιας λέξης (το μεγεθυντικό και το υποκοριστικό) χρησιμοποιούνται όχι απλά για να χαρακτηρίσουν ακριβώς το ίδιο πράγμα, αλλά και με την ίδια ακριβώς ειρωνική χροιά.

Χαρακτηρίζοντας "αποψάρα" τη γνώμη του άλλου ουσιαστικά χτυπάμε το εγώ του το οποίο θεωρητικά είναι υπερεξογκωμένο στον ύψιστο βαθμό - εξ ου και υποθέτουμε ότι θεωρεί την άποψή του ισάξια με μια τουλάχιστον θεϊκή δύναμη. Από την άλλη χαρακτηρίζοντάς την "αποψούλα", μειώνοντάς την δηλαδή σε κάτι μικρό και ασήμαντο, χτυπάμε απευθείας την άποψη, με δευτερεύοντα αποδέκτη αυτόν που την εξέφρασε. Με άλλα λόγια, στην πρώτη περίπτωση δεν μας απασχολεί και τόσο να κριτικάρουμε την άποψη αυτή καθεαυτή, όσο να επισημάνουμε πόσο ξιπασμένος είναι ο εκφραστής της, ενώ στη δεύτερη εστιάζουμε κυρίως στην άποψη, την οποία θεωρούμε μεν ιδιαζόντως ασήμαντη, όχι όμως τόσο ώστε να μην ασχοληθούμε μαζί της.

Κατά την αποψάρα ή την αποψούλα μου (όπως το δει κανείς), το να χαρακτηρίσουμε τη γνώμη κάποιου είτε με τον έναν τρόπο είτε με τον άλλον από τους προαναφερθέντες, μας εξισώνει κι εμάς με τη νοοτροπία αυτή που επιχειρούμε να καυτηριάσουμε. Γιατί είναι σα να θεωρούμε τον εαυτό μας τον απόλυτο ακριβοδίκαιο κριτή που δικαιούται να βουλώνει τα στόματα όσων, κατά την δική του αποψούλα ή αποψάρα, απαγορεύεται για τον οποιονδήποτε λόγο να εκφέρουν τη δική τους γνώμη. Αυτό βέβαια, πέραν του ότι αντίκειται στο πνεύμα της δημοκρατίας και της ελευθερίας λόγου - αξίες για τις οποίες τόσους αγώνες έχουν δώσει οι λαοί ανά τους αιώνες και οι οποίες, δυστυχώς, δεν είναι αυτονόητες - επιπλέον έρχεται σε πλήρη αντίφαση με την πολιτική ορθότητα την παντιέρα της οποίας κουνάνε με μανία πάρα πολλοί από εκείνους που χαρακτηρίζουν "αποψάρες" και "αποψούλες" τις γνώμες με τις οποίες δεν συμφωνούν. 

Μπορεί ο καθένας από μας να την έχει δει κρυφά Αδέκαστος Μπάρας, ωστόσο όπως λέει και ο σοφός λαός, οι γνώμες είναι σαν τους κ****ς: όλοι έχουν από έναν και κανένας δεν είναι ίδιος με τους άλλους. Σκεφτείτε μια κοινωνία όπου θα έχει αφαιρεθεί ο λόγος από όσους έχουν επικίνδυνες ή ακραίες "αποψάρες" και "αποψούλες". Τα άτομα αυτά δεν θα μιλάνε ποτέ και κανένας δεν θα ξέρει τι σκέφτονται και τι κλωθογυρίζουν στο μυαλό τους, επομένως σιγά σιγά θα πάψουν να θεωρούνται επικίνδυνα, χωρίς ωστόσο να σταματήσουν να είναι επικίνδυνα, και ο υπόλοιπος κόσμος θα βυθίζεται όλο και περισσότερο σε έναν ωραιότατο ύπνο του δικαίου. 

*Οι φωτογραφίες είναι από τα sites Pixabay, Unsplash και Pexels.