Περί αυθεντικότητας

Έπεσαν πρόσφατα στην αντίληψή μου δηλώσεις του Tom Hanks σύμφωνα με τις οποίες ο γνωστός ηθοποιός αποκάλυπτε ότι, στη σημερινή εποχή, δεν θα δεχόταν με τίποτα να παίξει τον ρόλο του Andrew Beckett στην ταινία του Jonathan Demme Philadelphia. Στο εν λόγω έργο, ο Hanks υποδυόταν έναν ομοφυλόφιλο που έχει ασθενήσει από AIDS, και η - ομολογουμένως εξαιρετική - ερμηνεία που έδωσε τού χάρισε τότε ένα βραβείο Όσκαρ. 

Με τις τωρινές δηλώσεις του, ο ηθοποιός ακυρώνει ουσιαστικά τη συμμετοχή του στη συγκεκριμένη ταινία με την αιτιολογία ότι σήμερα, ως straight άντρας, δεν θα ήταν σωστό να δεχτεί τον ρόλο ενός gay χαρακτήρα, συμπληρώνοντας ότι τότε το κοινό αγκάλιασε την ταινία και δεν σοκαρίστηκε με το θέμα της, ακριβώς επειδή ο πρωταγωνιστής, δηλαδή ο ίδιος, ήταν στην πραγματικότητα straight. Με άλλα λόγια, ο ηθοποιός δεν ταυτιζόταν με τον ρόλο όσον αφορούσε τις σεξουαλικές επιλογές, επομένως το κοινό αντιμετώπισε την ταινία χωρίς ρατσισμό και προκατάληψη, κάτι που ίσως να μη συνέβαινε αν τον συγκεκριμένο χαρακτήρα τον ερμήνευε ένας δηλωμένα gay συνάδελφός του. 

Αν και κατανοώ ένα κομμάτι της συλλογιστικής του (αυτό που αφορά το κοινό και με τα δεδομένα του 1993 - χρονιά που γυρίστηκε το Philadelphia - τουλάχιστον) εκείνο που με προβλημάτισε αρκετά (έως πολύ) ήταν όλο το υπόλοιπο. Κατά τη γνώμη του Hanks, το ότι το κοινό δεν ταύτισε τον Beckett με τον ίδιο ήταν μεν ασφαλές για την ταινία, αλλά εντελώς λάθος από κοινωνική άποψη γιατί ο gay ρόλος ερμηνευμένος από έναν straight ηθοποιό δεν είχε αυθεντικότητα. Μέσα στο γενικότερο κλίμα της διάθεσης για επιβολή μιας διαστρεβλωμένης πολιτικής ορθότητας, δεν είναι άλλωστε λίγοι οι κινηματογραφικοί και τηλεοπτικοί παραγωγοί αλλά και οι ηθοποιοί που, στο όνομα της  περίφημης αυτής "αυθεντικότητας", προτείνουν να μην δέχονται πλέον οι straight ηθοποιοί να ερμηνεύσουν ρόλους gay χαρακτήρων, και οι συγκεκριμένοι ρόλοι να δίνονται αποκλειστικά σε gay ηθοποιούς.

Ωστόσο αυτό εγείρει μια σειρά από ερωτήματα που ειλικρινά αμφιβάλλω αν όσοι εκφράζουν ανάλογες απόψεις τα έχουν σκεφτεί. Αν για παράδειγμα οι gay ρόλοι ερμηνεύονται αποκλειστικά από gay ηθοποιούς, αυτό σημαίνει ότι αντίστοιχα ένας gay ηθοποιός θα περιορίσει το ρεπερτόριό του και δεν θα μπορεί να παίξει έναν straight χαρακτήρα; Και αν κάποιος, για δικούς του λόγους, δεν θέλει να αποκαλύψει ότι είναι gay? Ή μήπως θα πρέπει οι ηθοποιοί, μαζί με την άδεια του επαγγέλματος, να καταθέτουν και ομολογία σεξουαλικής προτίμησης, για να ξέρουν οι απανταχού ατζέντηδες και παραγωγοί σε ποιους να απευθύνονται για κάθε ρόλο; Κι αν ένας straight άνθρωπος αγωνίστηκε να γίνει ηθοποιός για να ερμηνεύσει συγκεκριμένα τον ρόλο των ονείρων του που μπορεί να είναι o Luis Molina από το Φιλί της Γυναίκας Αράχνης, για παράδειγμα; Ο Rufus Wainwright, ας πούμε, είχε όνειρο να παίξει την Annie στο ομώνυμο μιούζικαλ. Και τι θα γίνεται στις περιπτώσεις που οι υποψήφιοι για έναν gay ρόλο είναι ένας gay ηθοποιός που δεν ταιριάζει καθόλου και ένας straight που ταιριάζει τέλεια; 

Είχα την αφελή εντύπωση ότι ο ηθοποιός εκπαιδεύεται - και μάλιστα με πολύ κόπο και αγώνα - για να μπορεί να είναι ευέλικτος και να είναι σε θέση να ερμηνεύει ακόμα και χαρακτήρες που απέχουν χιλιόμετρα από τον εαυτό του. Ανεξάρτητα από το αν ο ίδιος είναι straight, gay, άντρας, γυναίκα, εξωγήινος ή Ντάλεκ. Κι ότι αυτό που έχει τελικά σημασία είναι ποιος από τους υποψήφιους για έναν ρόλο θα είναι πιο πειστικός, πιο ταιριαστός, στην τελική ποιος θα είναι καλύτερος ηθοποιός. 

Η υποκριτική είναι τέχνη, και μάλιστα πολύ υψηλών προδιαγραφών. Ο ηθοποιός είναι καλλιτέχνης και όταν είναι ταλαντούχος, η ικανότητά του να μεταμορφώνεται - και δεν εννοώ εξωτερικά - μπορεί ν' αγγίξει τα όρια της μαγείας. Ειλικρινά αδυνατώ να συλλάβω το γιατί πρέπει, ως κοινό, να ταυτίζουμε τον κάθε ηθοποιό με τον ρόλο που παίζει. Αγάπησα τον Maurice του James Wilby (τον εμβληματικό πλέον gay χαρακτήρα από την ομώνυμη ταινία του James Ivory, βασισμένη στο πρωτοποριακό μυθιστόρημα του E.M. Forster) και ουδέποτε με απασχόλησε αν ο ηθοποιός ήταν straight ή gay, γιατί βρήκα εξαιρετικά γοητευτικό τον χαρακτήρα όπως τον ερμήνευσε και δεν μπορώ να φανταστώ κανέναν άλλον σ' αυτόν τον ρόλο. Αντίστοιχα θεωρώ ότι ο Jim Parsons είναι ο τέλειος Sheldon Cooper στο Big Bang Theory και δεν με απασχολεί καθόλου το ότι ο ηθοποιός είναι gay ενώ ο χαρακτήρας του όχι. Αλλά ναι, βέβαια, τι κρίμα που ο Neil Patrick Harris, που ερμηνεύει τόσο άψογα τον γυναικά στο How I Met Your Mother, δεν είναι straight σαν τον ρόλο του, και το κοινό δυστυχώς δεν θα επιτρέπεται από δω και μπρος να ταυτίζεται μαζί του.

Από την άλλη πάλι, για ποια αυθεντικότητα κόπτονται όσοι την διατυμπανίζουν όταν σε σύγχρονες διασκευές σειρών και ταινιών αλλά και κινηματογραφικές και τηλεοπτικές μεταφορές λογοτεχνικών έργων γίνονται οι πιο απίθανες επεμβάσεις στο όνομα της "ενσωμάτωσης"; Εφόσον ο Dr Watson είναι άντρας, δεν πλήττεται η αυθεντικότητά του όταν μετατρέπεται ο χαρακτήρας του σε γυναικείο (Elementary); Εκτός κι αν η αυθεντικότητα σταματάει εκεί που ξεκινάει η ενσωμάτωση, οπότε προτείνω να τις αφήσουμε αυτές τις δυο να τα βρούνε μεταξύ τους.